KTO Rosomak/ Rosomak (Wolverine) Wheeled Armoured Vehicle

Obiecuję, że już wkrótce zamieszczę na blogu link do galerii z większą liczbą zdjęć z Niepołomic.

I promise that I'll soon post here a link to photo gallery with photos from Niepolomice.

W międzyczasie zabrałem się za stand Kołowych Transporterów Opancerzonych Rosomak. Modele Oddziału ósmego 3mm.

Rosomak to produkowany w Polsce na fińskiej licencji transporter opancerzony. W toku służby w Wojsku Polskim zbierał różne opinie od zachwytu nowoczesną konstrukcją po bardzo krytyczne miedzy innymi za niedostateczne opancerzenie. Prawda zapewne leży pośrodku.

In the meantime I present Rosomak (Wolverine) Wheeled Armoured Carrier - 3mm models by Oddział Ósmy.

Rosomak is nowadays produced in Poland but its construction comes from Finland. During active duty in Polish Armed Forces it has sparked various oppinions from applause for modernity to severe criticism for being not enough well armoured. Truth probably lays in the middle.

Rosomaki są wykorzystywane przez polskie wojska w Afganistanie podczas wojny żartobliwie zwanej "stabilizacyjną". Zostały także użyte podczas działań sił UE w Czadzie.

Używane w Afganistanie Rosomaki mają jednolity, zielony kamuflaż, a ostatnio również piaskowy. Ja zdecydowałem się na trójbarwny, wykorzystywany przez jednostki stacjonujące w kraju.

Rosomaks are used by Polish forces in Afghanistan during the war jokingly called "stabilization".

Armoured carriers used in Afghanistan have uniform green or just recently also sand colour. I've decided to paint a tri colour camouflage used by units stationed in Poland.

Pola Chwały 2010/ Fields of Glory 2010

Po raz pierwszy wybrałem się w tym roku na Pola Chwały do Niepołomic (w dniach 22-24 września).
W Niepołomickim zamku miało miejsce wiele imprez związanych między innymi z wargamingiem. Wśród nich turniej DBA, w którym wziąłem udział wystawiając do walki po raz kolejny moich Traków

This year for the first time I participated in Fields of Glory in Niepołomice (22nd -24th of September)

Many events, wargaming ones among them, took place in Niepolomice Castle. DBA tournament was among them. I participated fielding again my Thracian army.

Przepraszam za niską jakość zdjęć, ale nie dysponowałem niestety akurat dobrym sprzętem
Sorry for the low quality of some photos but I'didn't have better camera.

Trakowie kontra Bizancjum. Wszystko rozstrzygnęło się w starciu między jazdą i dowódcami. Bizantyjski wódz padł z elitą swojej jazdy. Zwycięstwo!

Thracians against byzantines. Battle was decided by the cavalry clash. Byzantine commander fell with his best cavalry. Victory!

Trakowie kontra średniowieczna armia polska (ach ta abstrakcyjność starć turniejowych). Po okresie przepychania się w trudnym terenie Polacy uzyskali przewagę i wyraźnie zwyciężyli.

Thracians agains middleagesPolish army (well, tournament battles usually are abstract ones). After some fighting in difficult terrain Poles gained initiative and clear victory.

Trakowie kontra Epirczycy. Dużo trudnego terenu wystawionego przeze mnie zdecydowało, że Epirczycy mieli niewiele do powiedzenia. Bronili się dzielnie, ale ulegli tracąc obóz.

Thracians against Epirotes. Lot of difficult terrain I've placed on the battlefield made it hard for Epirotes. They were defending themselves quite well but finally lost loosing also their camp.

W kolejnej bitwie Trakom udało się pokonać kolejną polską armię średniowieczną. Ostatecznie turniej zakończyłem na 3 miejscu (na 8 uczestników) o włos przegrywając drugie. Nie to jednak było ważne, a świetna zabawa jaką zapewnił turniej.

In next battle Thracians managed to defeat another medieval Polish army. I was ranked 3rd among 8 participants of the event narrowly loosing second place. However it wasn't the most important. The most important was that the event was a great fun.

Poniżej jeszcze kilka zdjęć z Niepołomic. Below several photos from Niepolomice

Klimatu sali w której rozgrywano turniej DBA dodawała między innymi rekonstrukcja średniowiecznej zbroi rycerza uzbrojonego jak widać na zdjęciu we włócznię i gaśnicę.

Climate of the room where tournament was taking place was being created also by the reconstruction of armour. This knight as we see on a photo was armed with spear and fire extinguisher

Obóz rzymskiego legionu/ Roman legionary camp
Więcej zdjęć wkrótce / More to follow

Procarze/ Slingers

Istnieją figurki uniwersalne, ponieważ przedstawiają bardzo uniwersalne jednostki. Na pewno należą do nich procarze. Znajdą oni zastosowanie we wszystkich moich armiach do Warmaster'a Ancients poza Mongołami ("Hiszpańskiej", Kartagińskiej, późnej republiki rzymskiej, a nawet Partyjskiej).

Figurki to "Balearscy procarze" Magister Militum 10mm, bardzo ładnie wykonane i szczegółowe jak na tą skalę.

There are figures that can be regarded as universal because they depict universal units. Surely slingers are among them. They can be used in every WA army I have - except for Mongols ("Spanish", Carthaginian, Marian Roman and even Parthian).

These figures are 10mm "Balearic slingers" by Magister Militum, very nicely sculpted and detailed for this scale.


Balearscy procarze, jesli o nich mowa, byli mistrzami w swoim fachu. Wynajmowali się jako zawodowi najemnicy, eksperci w walce na odległość. Używali kamiennych lub metalowych pocisków, zdolnych nawet z 200 metrów rozbić czaszkę, a nawet przebić pancerz, jeśli trafiły w jego słabszą część. Wykonane ze sznurka lub kawałka skóry proce miały różną długość w zależności od używanych pocisków i odległości na jaką strzelano. Niektórzy procarze nosili nawet trzy rodzaje proc, jedną trzymając w ręku, lub zatkniętą za pas, przepasując się w pasie, drugą, a trzeciej używając również jako opaskę na włosy.

I mentioned Balearic slingers. They were masters of their profession. They offered their services as mercenaries, experts in ranged combat. They used stone or lead projectiles able to crush skull or even penetrate weaker parts of armour even on 200m distance. Slings were made of rope or leather. Various slings were used with different projectiles and to shoot on various distances. Some slingers had three slings, one held in hand or on their belt, second round their waist and third used also as hair band.

Zadaniem procarzy było przegonienie harcowników przeciwnika, jak również opóźnianie jego natarcia. Byli również idealni do walki z zasadzki w trudnym terenie, gdzie mogli ostrzeliwać flanki a nawet tyły wroga. Za wszelką cenę starali się unikać walki wrecz, choć część z nich posiadała sztylety, a nawet krótkie miecze.

W ataku stanowili zasłonę dla głównych sił, ostrzałem zmiekczając obronę przeciwnika i wycofując się przed głównym starciem.

Slingers task was to rout enemy skirmishers and hamper enemy's advance. They were ideal to set traps in difficult terrain where they could shoot enemy from flanks and even from the rear. They tended to avoid melee, although some of them had daggers or even short swords.

During the attack they screened their own troops and softened enemy's defence, retreatingbefore the main clash.

Ponieważ znalazłem znakomitą strone o strzelaniu z procy za jakiś czas sam zamierzam spróbować.

I've found great website on slinging so in future I'm going also to try myself.

O tym jak uniwersalną, a jednocześnie tanią i łatwo dostępną bronią jest proca świadczy fakt że do dzisiaj jest używana w walkach ulicznych na przykład przez walczących o niepodległość Palestyńczyków. Również dziś w rękach profesjonalisty, proca stanowi zagrożenie nawet dla policji czy wojska w rynsztunku do tłumienia zamieszek.

Slings are easy to made, cheap and universal weapons. They are still being used in street fighting for example by Palestinians fighting for independence. In professional's hands sling can be effective even against military or police in riot gear.

Somalijskie dowództwo/ Somali command

Ponownie figurki Oddziału Ósmego w skali 3mm, czyli mikroskop znowu w użyciu, no, może nie mikroskop, ale duża lupa już tak.

Z technikala który pozostał z zestawu postanowiłem zrobić dowództwo somalijskiej milicji/ piratów.

Figurki wykonałem z masy modelarskiej, co wbrew pozorom okazało się całkiem łatwe.

Broń stojących przy technikalu milicjantów to cienki drut.

W przyszłości mam zamiar zająć się przygotowaniem od podstaw standów piechoty w skali 3mm.

Oddzial Osmy 3mm figures againso microscope in action again... maybe not a micrroscope but magnifying glass.

I used a technical that was left from the previously acquired blister to create a Somali militia/pirates command.

Foot figures are made from modelling putty what despite first impression appeared to be quite easy.

Weapons of foot militiamen are made from thin wire.

In near future I plan to make from scrath several stands of 3mm infantry.

Słonik/ Elephant

Śmierdzą, płoszą konie, źle się zachowują, czyż można ich nie kochać?

Słonie były starożytnym odpowiednikiem czołgów. Wykorzystywano je do zdezorganizowania zwartych szyków przeciwnika przed głównym uderzeniem.

Już sama ich masa wystarczała aby przerazić wroga, zwłaszcza nie mającego z nimi wcześniej do czynienia.
Dodatkowo ze słonia operowała załoga. Według powszechnych wyobrażeń zwierzątko zawsze nosiło na sobie wieżę. W rzeczywistości między historykami trwa dyskusja czy rzeczywiście np. Hannibal w ogóle wykorzystywał słonie z wieżami.

They stink, scare horses and behave badly. Aren't they lovely?

Elephant was an ancient equivalent of main battle tank. They were used to break enemy formation especially close ranks, before the main attack.

Their mass was enough to scare the enemy, especially the one that hadn't encountered them earlier. According to popular view all elephants were carrying towers. In fact there is debate among historians if Hannibal's army really used elephants with towers.

Kolejny mit to ich wielkość. Na wielu obrazach widzimy ogromne bestie. W rzeczywistości Kartagińczycy używali słoni północnoafrykańskich, które do naszych czasów zdążyły wyginąć. Były one stosunkowo małe w porównaniu z innymi słoniami afrykańskimi i indyjskimi.

Another myth is a vision of really huge beasts that we see on some paintings. In reality Carthaginians were using north african elephants that nowadays are extinct. They were relatively small compared with their African or Indian counterparts.

Widocznego na zdjęciach słonika (Magister Militum 10mm) pomalowałem na sobotni pokaz Warmaster'a Ancients do armii Pyrrusa z Epiru, a następnie do powstającej mojej armii kartagińskiej.

Jest to słoń z jedynie bazowym wyposażeniem, wzbogaconym nieco założonymi na głowę i ciosy "zderzakami" oraz pancerzem chroniącym przód tułowia.
Załogę stanowią wojownicy z sarisami oraz kornak, którego zadaniem było, poza kierowaniem, w wypadku wpadnięcia przez słonia w panikę "uspokojenie go" przez rozbicie czaszki specjalnym młotkiem.

Elephant you can see on photos (Magister Militum 10mm) was painted for Saturday's WA presentation for Phyrrus's army and later will become part of my Carthaginian army.

This elephant has basic equipement with added "bumpers" on its head and tusks and armoured trunk.
The crew consists of warriors with sarissas and mahout that was to drive the animal and in case it went panic to calm it down by crushing its skull with special hammer.

"Hiszpańska" średnia piechota/ "Spanish" medium foot

Kolejny oddział "Hiszpanów" ukończony. Tym razem średnia piechota w całości. Dzięki znakomitej jakości figurek Magister Militum malowanie było czystą przyjemnoscią.

Zdecydowałem, że ten oddział będzie miał zróżnicowaną kolorystykę. "Hiszpanie", przynajmniej w armii Hannibala preferowali białe tuniki, które zakładali specjalnie do bitwy. Ponieważ jednak proszki do prania i wybielacze nie były wówczas znane, były to raczej ubrania jednorazowego użycia (krew nie spiera się tak łatwo), więc wojownicy korzystali z takich tunik jakie były akurat pod ręką. Stąd różne kolory ubrań pomalowanych przeze mnie wojowników.

Another unit of "Spanish" warriors finished. This time medium foot is complete. Thanks to great quality of Magister Militum figures painting was a pure pleasure.

I've decided that this unit will have various colours. "Spaniards", at least at times of Hannibal, were prefering white tunics they were wearing for battle. However washing powders were unknown in antiquity so these clothes were usually one-time disposable (blood is not that easy to clean from fabric) so warriors were in fact using various cloths that were disposable.

Benewent 275 p.n.e. - pokaz Warmaster'a Ancients/ Warmaster Ancients presentation

Zapraszam na pokaz Warmaster'a Ancients - Bitwa pod Benewentem 275 p.n.e. - Pyrrus kontra Rzym.

18 września 11.00 w sklepie Wargamer (Warszawa, ul. Wilcza 62)


I would like to invite for Warmaster Ancients system presentation - battle of Benevent 275 BC - Phyrrus vs. Rome

18th of September 11.00 in Wargamer store (Warsaw, Wilcza 62)

Analiza po bitwie / Post battle analysis

Okazało się, że FoG to system mający wiele niuansów. Po pierwsze już na wstępie popełniłem błąd przy rozstawieniu, ponieważ rycerze mogą uderzać tylko z jednego szeregu w przeciwieństwie do kawalerii. Sporo ruchów kosztowało mnie rozwinięcie ich, a i to nie było do końca skuteczne.

Kolejny błąd to brak rezerw. Na moim lewym skrzydle walczyła tylko 4 podstawkowa jednostka lekkiej jazdy i jej ucieczka otworzyła Krzyżakom drogę na obóz. Druga strona zrobiła zresztą podobnie. Gdyby to moja lekka jazda była górą to Krzyżacy mieliby otwarte skrzydło. Jednak powierzanie całego skrzydła wynikom ledwie kilku rzutów K6 to błąd.

It has appeared that FoG has many niuances. Firstly at the beginning I made a mistake in deployment. Knights unlike cavalry can strike from only one line so it took me some moves to expand them and it wasn't entirely succesful.

Another mistake is a lack of reserves. On the left flank I had only one 4 stand strong unit of light horse. When it has fled the way on my camp was open.

Teutonic knights had similar situation if my LH would win they would have trouble on a flank. However hanging entire wing on several D6 rolls is a mistake anyway.

Przereklamowana okazała się lekka artyleria krzyżacka. Przez cała bitwę blokowała jednego z dowódców który musiał być do niej dołączony aby mogła się poruszać. Tego typu oddziały sprawdzają się jednak lepiej w defensywie.

Teutonic light artilery appeared to be overadvertised. For the entire battle it didn't manage to fire a single shot and was occupying one commander needed for it to move. Such forces are rather a defensive ones.

Sprawdziła się zasada, że opłaca się atakować dwoma, nawet słabszymi oddziałami, jeden silniejszy. Dwa oddziały polskiej jazdy toczyły w miarę wyrównaną walkę z krzyżackimi rycerzami. Przy bardziej korzystnych rzutach w szarży mogły ich nawet zdezorganizować.

Również zdezorganizowany oddział krzyżackich rycerzy walczył z jednym polskim i standem z drugiej grupy polskiego rycerstwa

Rule that it is good to attack one unit even with two weaker proved to be good. Polish cabvalry managed for some time to fight on relatively equal terms against Teutonic knights. With better dice rolls in charge they would even be able to distrupt them.

Also distrupted unit of teutonic knights lost melee against one Polish unit and a stand from another Polish knights unit.

Przez rozstawienie i utratę jednego oddziału oraz obozu od początku byłem w trudniejszej sytuacji.

Because of deployment and loosing one LH and a camp from the beginning I was in a difficult situation.

Grunwald 1410 (cz.3)/ Tannenberg 1410 (part 3)

Kawaleria na pierwszym planie ściera się z krzyżackimi rycerzami, uprzedzając ich szarżę. Dwie linie rycerstwa szykują się do szarży, a w tle oddział jazdy wymienia strzały z kusz z pieszymi łucznikami, w wyniku czego zostaje zdezorganizowany

Cavalry in the foreground charges Teutonic knights to prevent their charge. Two lines of kni9ghts are preparing to charge each other and in the bacground cavalry exchanges crossbow shots with foot crossbowmen and, as an effect, starts to be distrupted .

Rycerze robiący to co idzie im najlepiej - szarżujący na siebie. Na pierwszym planie jeden oddział jazdy został już rozbity przez Krzyżaków, drugi nie dał się do końca gry.

Knights doing what they do best - charging each other. In the foreground one unit of cavalry was already routed by Teutonic knights, the second unit managed to hold their ground till the end of the game.

Walka wręcz toczy się w centrum, w tle jazda została zmuszona do odwrotu przez szarżę włóczników.

Melee in the centre, in the background cavalry was forced to retreat by the spearmen charge.


Koniec bitwy. Na pierwszym planie nierozstrzygnięta walka kawalerii z rycerzami. W centrum jeden oddział krzyżackich rycerzy został pokonany i zdezorganizowany przez rycerstwo pod wodzą polskiego króla, drugi natomiast zwyciężył rozbijając polskie rycerstwo i dodatkowo zabijając dowódcę

End of the battle. In the foreground indecissive melee between cavalry and knights. In the centre unit of Polish knights commanded by the Polish king managed to beat their opponents and disorganise them. However second unit of Teutonic knights stood still and defeated charge destroying unit of Polish knights they were facing and even killing their commander.

Wkrótce zamieszczę krótką analizę pobitewną
Soon I will publish some post match analysis

Grunwald 1410 (cz.2)/ Tannenberg 1410 (part 2)

Wymiana strzałów między krzyżacką lekką jazdą, a Litwinami zakończyła się fatalnie dla tych ostatnich za wezgledu na fatalne rzuty
Exchange of shots between Teutonic and Lithuanian light horse ends with catastrophe for the latter because of the terrible dice rolls

Litewska jazda ucieka otwierając droge do obozu/ Lithuanian Light horse runs away opening road to the camp

Główne siły zbliżają się do siebie. Polska kawaleria uderza na krzyżackich rycerzy. Jak się okaże starcie to będzie trwało do końca bitwy
Main forces are closing. Polish cavalry charges Teutonic knights and begins clash that will last until the end of the battle.

Pole chwały - Grunwald 1410! (cz.1) Field of Glory - Tannenberg 1410! (part 1)

W sobotę miałem okazję zagrać pierwszą średniowieczną bitwę wykorzystując zasady FOG - Grunwald, a raczej grę luźno opartą na tym starciu. Dziękuję za udostępnienie świetnie pomalowanych figurek Pawłowi Kurowi, a za zorganizowanie spotkania Greebo. Dzięki błędom w rozstawieniu sił polsko-litewskich i moim kilku fatalnym rzutom udało się nam zmienić historię :) Gra jednak i tak była znakomitą zabawą.

Poniżej kilka fotek z rozgrywki.

On Saturday I had an opportunity to play middleages battle using FoG rules - Tannenberg 1410 or rather a game loosely based on Tannenberg. I would like to thank Paweł Kur for superbly painted figures for the game and Greebo for organising the event. Thanks to errors in deployment and several terrible dice rolls we managed to change history and Polish-Lithuanian forces were defeated. Anyway it was a great game and spending time.

Below several photos of the game

Wojska polsko-litewskie /Polish-Lithuanian forces

Polskie rycerstwo/ Polsh knights


Krzyrzacy gotowi do bitwy/ Teutonic knights ready for battle

Po pierwszych ruchach - wojska zbliżają się do siebie/ After initial moves - forces are closing

Więcej zdjęć wkrótce/ More photos to follow

Hiszpańska średnia piechota/ Spanish medium infantry

Przedstawiam kolejny stand "hiszpańskiej" średniej piechoty (Magister Militum 10mm). Armie ludów zamieszkujących półwysep pirenejski w dużej mierze polegały na lekkiej piechocie, jednak ich trzon stanowili tacy wojownicy. Byli to bogatsi członkowie klanów mogący sobie pozwolić na zakup lepszego ekwipunku. Uwagę zwracają podobne kształtem do rzymskich owalne tarcze, a także przypominające pilum oszczepy trzymane przez wojowników.

I would like to present next stand of "spanish" medium infantry (Magister Militum 10mm). Armies of peoples of Iberian penisula relied mostly on light troops, however such warriors were their backbone. They were rich enough to buy better equipment. Oval shields similar to Roman ones are their distinctive feature. They also have javelins similar in construction to Roman pilum.



Formacje średniej piechoty walczyły raczej w zwartym szyku. Były używane do rozbijania przeciwnika zmęczonego starciem z lekką piechotą. Prawdopodobnie tarcze były używane podobnie jak u Rzymian do przepychania przeciwnika. Różnicą jest oczywiście wyszkolenie i dowodzenie. "Hiszpanie" nie mogli się pod tym względem równać legionistom i podobnie jak różne ludy "barbarzyńskie" liczyli na siłę pierwszej szarży.

Medium infantry formations were fighting rader in close order. They were used to break the enemy when he was already tired from fighting light troops. Probably shields were used similarly as in Roman army also to push the enemy. The difference is of course level of command and drill. "Spaniards" were no match for the legionaries on this field. Like other "barbarian" peoples they counted on effect of the first charge.