Reportaż z pola walki/ Report from the battlefield

W sobotę miałem okazje rozegrać bitwę Sasanidów z Rzymianami w systemie Warmaster Ancients.
Obie armie zostały przygotowane na około 1600 punktów, co oznacza całkiem spore starcie i około 20 jednostek na stronę.

Pomimo że nie mam czasu na pełny raport poniżej kilka zdjęć z rozgrywki.

On saturday I had an opportunity to play Sassanid army against Rome in Warmaster Ancienst system.
Both armies had about 1600 pts. so it was a fairly big battle with about 20 units per side.

I do not have enough time to make a battle report but I would like to show some photos of the game.

Sasanidzi - na pierwszym planie clibanariusze, czy;li ciężka jazda, w tym gwardia imperatora. Dalej dwie jednostki konnych łuczników, głównodowodzący, a za nim trzy jednostki łuczników i w centrum piechota. W dali słabiej widoczni katrafrakci, słonie i kolejni konni łucznicy.

Sassanid line - Clibanari - heavy cav. including Guards. Behind them two units of horse archersm commander and three units of archers. In the background infantry, cataphracts, elephants and more horse archers.

Armia rzymska, a w tle Franek, najmłodszy uczestnik pokazu. Na pierwszym planie ciężka jazda oraz weterani. W centrum auxilia oraz procarze, a w tle legiony (duuużo legionów) i auxilia.

Roman army and Franek (the youngest participant of the game). In the foreground heavy cav. and veterans. Behind them auxilia, slingers, legions (looots of them) and more auxilia.

Pole walki z dużą ilością kości gotowych do rzucania (którego jak się okazało było faktycznie sporo). Na środku pola walki bagno w którym później taplała się dla ochłody piechota obu stron.

Battlefield and many dice prepared (a lot of them were needed). In the middle a swamp that was to be contested by the infantry of both sides.

Pierwsza tura - Rzymianie rwą się do walki i przechodzą wszelkie testy dowodzenia. Sasanidzi wręcz odwrotnie.

First round - Romans pass all their command tests and move forward. Sassanids on the contrary, stay in line.

Nadchodzą persowie/ Persians are coming

W bardzo wolnym tempie kontynuuję pracę nad projektem Wojen Perskich, czyli armiami Greków oraz Persów w skali 10mm do Warmaster'a Ancients.

Właśnie ukończyłem kolejny oddział perskiej piechoty. Persowie posiadali wiele rodzajów wojsk pieszych. Najlepszymi byli elitarni nieśmiertelni.

Ten oddział reprezentuje jednak regularną piechotę złożona z Persów. Nie była ona ani tak dobrze dowodzona, ani wyposażona jak siły elitarne, jednak stanowiła jedną z lepszych formacji pieszych w armii Króla Królów. W większości starć Persowie starali się wykorzystywać siły lokalnych satrapów. Oddziałów typowo perskich używano jedynie w poważniejszych przedsięwzięciach takich jak na przykład tłumienie rewolty Jonów czy wyprawy na Grecję.

I continue very slowly to work on Persian Wars project - Persian and Greek armies for Warmaster Ancients in 10mm.

I have finished second unit of Persian infantry. Perians had various infantry units with most elite - Immortals.

This unit represents Persian national infantry. It is a class lower than Immortals but also regarded as one of the best infantry types in Persian armies. In most wars Persians relied on local forces commanded by satraps. Persian national units were used rarely in most significant conflicts such as suppression of the Ionian revolt or expeditionms to Greece.

Rzym kontra Sasanidzi - Warmaster Ancients/ Rome vs Sassanid Persians

Zapraszam wszystkich chętnych do wzięcia udziału w rozgrywce Warmaster Ancients.

W sobotę rozegramy bitwę miedzy wojskami Rzymu imperialnego oraz perskimi Sasanidami (III w. n.e.).

Gra odbędzie się w sobotę w sklepie Wargamer (ul. Wilcza 62, Warszawa). Początek o godz. 11.00.

I would like to invite readers to participate in a Warmaster Ancients game.

On Saturday we will play a battle between Imperial Roman army and Sassanid Persians (3rd century a.d.)

The game will take place in a Wargamer store (Wilcza 62, Warsaw) and will start at 11.00.

Kolejne znaczniki/ Next markers

Zgodnie z obietnicą przedstawiam kolejne znaczniki dezorganizacji/strat dla greckich hoplitów.

As I have promised I present next casualty/disorganisation markers for hoplite battlegroups.

W czasie bitew hoplitów najwięcej zabitych padało gdy jedna ze stron złamała szyk i zaczynała uciekać. Bez ochronnej ściany tarcz, które uciekający zwykle odrzucali hoplici byli łatwym łupem dla przeciwnika. Uratować mogła ich tylko ochrona odwrotu przez jazdę. W ten sposób życie ocalił między innymi Sokrates. Słynny filozof został ocalony przez jeźdźców po bitwie pod Delium w roku 424 p.n.e. w czasie Wojny Peloponeskiej, kiedy to siły ateńskie zostały pokonane przez Beotów.

During the battle most warriors fell when retreating after breaking formation. Without the protective wall of shields that were usually abandoned, runing hoplite was an easy prey for the enemy. Their only hope was a screen of cavalry. It was how Socrates was saved after Beotians defeated athenian army at the battle of Delium in 424 b.c. during the Peloponesian War.

Znaczniki strat/ Casualty markers

Field of Glory oraz inne systemy bitewne wymagają oznaczania strat lub poziomów dezorganizacji oddziałów. W FOG grupa bojowa może mieć trzy poziomy - dirupted (zmieszana), fragmented (złamany szyk), broken (złamana, uciekająca).

W dotychczasowych rozgrywkach stosowaliśmy markery, mam to jednak zamiar zmienić. Zamiast plastikowych markerów szykuje figurki zabitych i rannych wojowników.

Field of Glory and other battle systems require casualty markers. In FOG battlegroup may be disrupted, fragmented or broken. In previous games we were using markers. Now I,m going to replace plastic markers with figures of fallen warriors

Na początek hoplici Xystona.

First Xyston hoplites

Początkowo bitwy hoplitów nie były zbyt krwawe. Przeciwnicy uzgadniali miejsce starcia, a nawet wyznaczali neutralnych sedziów. Pokonanego przeciwnika raczej nie ścigano, stad straty przegrywajacych mogły siegnąć kilkudziesięciu zabitych i rannych, a zwycięzców były oczywiście jeszcze mniejsze.

Hoplite battles were at first not very bloody. Enemies were fighting on chosen territory and sometimes even established neutral referees to observe the battle. Beaten enemy was usually not chasen so casualties of the loosers were usually several dozen killed or wounded and in the case of winners even smaller.

Zmieniło się to w trakcie Wojen Perskich, a następnie wojny Peloponeskiej. Zwłaszcza ta ostatnia, toczona z uzyciem jednostek lekkich, cudzoziemskich najemników i mająca na celu złamanie przeciwnika, a nie ty;lko rozstrzygniecie sporu, przyczyniła się do zmiany obyczajów wojennych. Bitwy stały się krwawsze ponieważ pokonanych ścigano i dobijano.

It has changed during Persian wars and later Peloponesian war. Especially the latter, when light units and foreign mercenaries were often sed and the aim was to break the enemy, has changed the customs. Beaten enemy was chasen down and killed.

Procarze - posiłki/ Slingers - reinforcements

Kolejne posiłki, które nie zdążyły wziąć udziału w bitwie, tym razem dla trackich procarzy. To jedne z moich ulubionych figurek Xystona ze względu na bardzo dynamiczne pozy. Bardzo dobre również do testowania różnych technik dipowania oraz cieniowania.

Liczący 8 podstawek oddział procarzy, który powstał dzięki tym posiłkom będzie już bardzo ważnym elementem armii mogącym zmasowanym ostrzałem zagrozić nawet elitarnym jednostkom przeciwnika. Podczas ostatniej bitwy procarze okazali się bardzo przydatni.

Next reinforcements that failed to take part in a battle. This time Thracian slingers. These are one of my favourite Xyston figures, with very dynamic poses. They are also very good to try out various dipping and shading techniques.

8 stands strong slingers battlegroup should pose threat even to elite enemy units. During last battle slingers proved to be very useful.

Spóźnione posiłki/ Late reinforcements

Wykonałem kolejną podstawkę hoplitów, którzy niestety spóźnili się na bitwę pod Drabescus.

I've finished next hoplites stand. Unfortunately they were late to participate in battle od Drabescus.


Tym samym gotowa jest druga grupa bojowa złożona z 6 podstawek nieopancerzonych hoplitów.
They are part of the 6 stands unarmoured hoplites battlegroup.


Słabiej uzbrojeni, nieopancerzeni hoplici zwykle stanowili lewe, słabsze skrzydło greckich armii. Ich zadaniem było zwykle powstrzymanie przeciwnika dostatecznie długo aby silniejsze prawe skrzydło, jesli pokona wroga mogło im przyjść z pomocą.

Such unarmoured hoplites were usually part of the left wing of the army with their task to hold enemy attack long enough to wait for the right wing of the army to beat their opponents.

Bitwa pod Drabescus 465 p.n.e./ Battle of Drabescus 465 b.c. (4)

Tura 6/ Turn 6


W turze 6 trwała walka wręcz, w której hoplici zaczynali brać górę. Na Tracką średnią piechotę natarł w końcu również oddział elitarnych hoplitów (3) tracąc przy tym jednak jedną podstawkę. W centrum jeden oddział Traków (4) został wybity, a kolejny (5) zaczął uciekać.

Na szczęście jedna grupa wojowników (6) trzymała się mocno zadając hoplitom kolejne straty i dezorganizując ich.

Wazne były również działania na trackim prawym skrzydle. Tutaj oszczepnicy (8) wybili ateńskich harcowników (8), a lekka jazda w walce wręcz ostatecznie rozprawiła się z drugą grupą oszczepników (9).


In turn 6 hand to hand combat continued and hoplites were starting to win it. Elite hoplites joined the fight (3). They charged Thracian medium foot (3) loosing one stand in the proces.

In the middle one Thracian unit was slaughtered (4) and another broken (5). However some warriors refused to withdraw (6) and distrupted hoplites that were attacking them. On Thracian right important actions took place. Javelinmen were able to wipe out Athenian light foot (8) in hand to hand combat and light horse destroyed another Athenian light unit (9)

Tura 7/ Turn 7


W turze 7 nastąpiło rozstrzygnięcie. Na lewej flance Trakowie ostrzałem rozbili i zmusili do ucieczki Ateńskich oszczepników (2). W centrum elitarni hoplici byli bliscy rozbicia przeciwnika, ale szyk Traków wytrzymał dalszy napór. W centrum miał natomiast miejsce dramat Ateńczyków. Jeden z oddziałów hoplitów (6) został zdezorganizowany i wybity przez broniących się górali (6), a na prawym skrzydle Trakowie ostrzałem zmusili do ucieczki kolejnych hoplitów (7)

Zwycięstwo Traków - zniszczyli lub zmusili do ucieczki 6 oddziałów wroga, tracąc jedynie trzy.

In turn 7 decisive actions took place. On Thracian left flank Athenian javelinmen (2) were broken by Thracian light foot and light horse fire. In the centre elite hoplites were close to overcoming Thracian medium foot. However Thracians were able to hold the line. A drama of Athenians was taking place in the middle. One of hoplite units (6) was fragmented and destroyed by Thracian medium foot (6). On their right Thracians forced next hoplite unit (7) to flee.

Thracian victory was clear - 6 enemy battlegroups broken or destroyed and only 3 lost.



Dziękuję Pablo oraz wszystkim pozostałym uczestnikom za grę, a Greebo za wypozyczenie części figurek

I would like to thank Pablo and other participants for the game and Greebo for borrowing some of his figures.